Gianni Infantino, lên nắm quyền Chủ tịch FIFA năm 2016, luôn ấp ủ giấc mơ về một giải đấu cấp CLB tầm cỡ toàn cầu. Ông từng ví hành trình này như Alexander Đại đế chỉnh đốn quân đội trước khi chinh phục thế giới. Để hiện thực hóa tham vọng, Infantino không ngần ngại xóa sổ FIFA Club World Cup tháng 12 – giải đấu vốn bị các CLB và fan hâm mộ xem nhẹ – cùng FIFA Confederations Cup, thay bằng một sân chơi mới hoành tráng hơn.
Năm 2017, ý tưởng về giải đấu 24 đội vào năm 2021 được nhen nhóm, với Trung Quốc là địa điểm tiềm năng để làm hài lòng nhà tài trợ và truyền hình. Nhưng kế hoạch suôn sẻ bỗng chững lại khi thông tin rò rỉ tại Đức: Infantino định bán bản quyền truyền thông FIFA trị giá 25 tỷ USD cho các nhà đầu tư liên kết với Arab Saudi và SoftBank (Nhật Bản). Hội đồng FIFA phản đối kịch liệt, rồi đại dịch Covid-19 ập đến, đẩy giải đấu sang năm 2025 và nâng số đội lên 32.
Dù vậy, mọi thứ chưa hẳn đã ổn. Doanh thu bán vé bấp bênh, các đài truyền hình lớn thờ ơ khiến DAZN – đơn vị nắm bản quyền – phải dựa vào hỗ trợ từ Arab Saudi để bù lỗ. Liệu “đứa con cưng” của Infantino có thực sự tỏa sáng?
Cup Thế giới các CLB không phải ý tưởng mới. Từ thuở sơ khai, Sir Thomas Lipton Trophy (1909-1911) đã mở đường, với West Auckland (Anh) vô địch cả hai lần. Tiếp đó, Torneio Internacional de Clubes Campeoes (1951-1952) chứng kiến Palmeiras và Fluminense (Brazil) đăng quang, trong khi Pequeno Copa del Mundo (1952-1957) là nơi châu Âu và Nam Mỹ so tài.
Đỉnh cao đến vào năm 1960 với Intercontinental Cup – giải đấu giữa nhà vô địch châu Âu và Nam Mỹ. Real Madrid mở màn ấn tượng khi đè bẹp Penarol 5-1 tại Bernabeu, nhưng giải đấu sớm nhuốm màu bạo lực. Từ những trận đấu căng thẳng giữa Santos của Pele và Benfica, đến các cuộc chiến đầy drama giữa Estudiantes (Argentina) với Man Utd hay AC Milan, Intercontinental Cup dần mất chất. Đến năm 1973, Ajax từ chối tham dự, kéo theo hàng loạt CLB châu Âu khác như Bayern Munich hay Liverpool làm ngơ.
Hai huyền thoại Real Madrid, Paco Gento và Di Stefano (phải) mừng Intercontinental Cup 1960.
Ảnh: Real Madrid
Năm 1980, Nhật Bản cứu giải đấu bằng thể thức một trận duy nhất tại Tokyo, được Toyota tài trợ – tiền thân của Toyota Cup. Đến năm 2000, FIFA chính thức tiếp quản, mở rộng quy mô và đặt nền móng cho FIFA Club World Cup ngày nay.
Del Piero ghi bàn giúp Juventus thắng River Plate trong trận tranh Intercontinental Cup 1996 tại Tokyo, Nhật Bản. Ảnh: AFP
Lịch sử cho thấy Cup Thế giới các CLB chưa bao giờ hoàn hảo. Từ bạo lực, tranh cãi đến sự thờ ơ của các bên, mỗi phiên bản đều mang vấn đề riêng. Với FIFA Club World Cup 2025, Infantino đặt cược lớn vào 32 đội và thị trường Mỹ để quảng bá cho World Cup. Nhưng câu hỏi vẫn còn: Liệu giải đấu này sẽ định hình tương lai bóng đá cấp CLB hay chỉ là một chương đầy thử thách khác trong cuốn sách lịch sử phức tạp?
Chuyên trang Thế hệ mới
Bayern Munich đã "nghiền nát" Auckland City 10-0 tại FIFA Club World Cup tối 15/6, nhưng chẳng ai bất ngờ. Ngay từ tiếng còi khai cuộc, kịch bản thảm bại đã hiện rõ: Nhà vô địch Bundesliga với đội hình siêu sao, bên kia là đội bán chuyên từ New Zealand - nơi cầu thủ ban ngày lái xe nâng, bán nước, làm nhân viên kho. Kết quả? Một tỷ số phản cảm, một vết nhơ cho giải đấu vốn đầy tranh cãi.