Big Tech và ngã ba thời đại AI: Chuyển mình hay bị tụt lại?

Thung lũng Silicon đang chứng kiến một cuộc khủng hoảng mới, tương tự như khi Internet từng làm rung chuyển các ngành công nghiệp truyền thống. Nhưng lần này, người bị thử thách lại chính là những trụ cột công nghệ với hàng chục năm lịch sử như Apple (49 năm), Google (26 năm), Meta (21 năm), Amazon (31 năm). Nguyên nhân là bởi sự phát triển của AI - được coi là "kẻ quấy phá" tại Thung lũng Silicon.

"Công bằng mà nói, chưa Big Tech nào rơi vào khủng hoảng. Họ vẫn là trụ cột kinh tế Mỹ với tổng vốn hóa hơn 7.000 tỷ USD" - Wall Street Journal nhận định - "Tuy nhiên, họ đang cùng lúc đứng trước một ngã ba đường - một tình thế tiến thoái lưỡng nan mà cuốn sách kinh điển The Innovator's Dilemma từng mô tả".

Cuốn The Innovator's Dilemma của tác giả Clayton Christensen đã giải thích cách những công ty nhỏ, sở hữu công nghệ đột phá có thể "lật đổ" các tập đoàn lớn. Thuật ngữ "disruption" trong cuốn sách mô tả sự thay đổi mang tính phá vỡ, đẩy những mô hình cũ vào thế bị động hoặc diệt vong. AI cũng có thể làm điều tương tự, khiến các ông lớn công nghệ hiện nay phải thay đổi hoặc chịu chung số phận.

Tín hiệu chững lại

Theo Bloomberg, tại phiên tòa chống độc quyền với Google tuần trước, Eddy Cue, Phó Chủ tịch mảng dịch vụ của Apple, đã tiết lộ rằng, lượng truy vấn tìm kiếm Google trên thiết bị Apple đã giảm lần đầu tiên trong 20 năm qua. Dù Google phủ nhận điều này nhưng giới phân tích nhận định, điều này phản ánh sự chuyển dịch từ tìm kiếm truyền thống sang các chatbot AI.

Công ty nghiên cứu Gartner cũng dự báo, đến năm 2026, 25% lượng tìm kiếm trực tuyến kiểu truyền thống sẽ biến mất để nhường chỗ cho các nền tảng AI.

Sự trỗi dậy của AI khiến các ông lớn công nghệ phải loay hoay chuyển mình (Ảnh minh họa: AFP)

CEO Tim Cook của Apple hiện đang chịu áp lực từ nhà đầu tư về tốc độ triển khai AI trên iPhone. "Chúng tôi cần thêm thời gian để đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng cao nhất" - ông trấn an trong cuộc họp trước giới đầu tư tuần trước về Apple Intelligence.

Meta cũng không khá hơn. CEO Mark Zuckerberg thừa nhận, người dùng đang giảm việc chia sẻ với bạn bè trên Facebook. Các chuyên gia cho rằng, mạng xã hội hơn 20 năm tuổi này đã trở nên "già cỗi" trong mắt thế hệ trẻ - vốn bị thu hút bởi TikTok với thuật toán đề xuất dựa trên AI.

Tung sản phẩm mới nhưng chưa ai "có công thức chiến thắng"

Trước làn sóng AI, các Big Tech đều có phản ứng. Google ra mắt Gemini, Meta phát triển chatbot Meta AI, Microsoft có Copilot. Nhưng đến nay, chưa ai tìm ra mô hình kinh doanh bền vững trong kỷ nguyên AI.

"Bạn không thể gắn bó với một công thức cũ trong thời đại AI" - Karl Mozurkewich, kiến trúc sư trưởng tại Valdi, nhận định.

Với các start-up trẻ, đây lại là cơ hội vàng. Sarah Guo, nhà đầu tư mạo hiểm trẻ ở Thung lũng Silicon, đang săn tìm "Uber tiếp theo của ngành AI". "Với các tập đoàn lớn, việc đổi mới sản phẩm luôn đi kèm rủi ro. Còn với start-up, họ chẳng có gì để mất" - cô chia sẻ trong podcast Bold Names.

"Đây là điều tôi thích nhất ở AI" - Brown, nhà phát triển Ping, chia sẻ "Nó biến những thứ trước đây từng được coi là siêu giá trị và thiêng liêng trong ngành công nghệ thành thứ cực kỳ rẻ và dễ bị thay thế".

Không phải Big Tech nào cũng bị khủng hoảng vì AI. Ra đời cách đây 32 năm, Nvidia đang hưởng lợi lớn nhờ cơn khát chip GPU phục vụ huấn luyện mô hình AI. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của các mô hình AI giá rẻ như DeepSeek đặt ra nghi vấn rằng: liệu đầu tư hàng tỷ USD vào hạ tầng phần cứng có còn là chiến lược hợp lý?

"Tất cả đang ở trong tình huống tiến thoái lưỡng nan, dù chưa ai thực sự rơi vào khủng hoảng" - Wall Street Journal bình luận.

Nếu AI thực sự là "kẻ quấy phá" như Internet từng làm 30 năm trước, các ông lớn công nghệ giờ đây đã không còn "bất khả chiến bại". Họ có nguồn lực nhưng thiếu sự linh hoạt. Và đó chính là cơ hội cho một thế hệ start-up mới - những kẻ dám mạo hiểm, dám phá vỡ và dám đổi mới.

Google triển khai loạt biện pháp chống lừa đảo bằng AI

VTV.vn - Google vừa công bố triển khai một loạt biện pháp bảo vệ mới ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm chống lại các hình thức lừa đảo trực tuyến trên trình duyệt Chrome.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!