Ransomware là gì?

Ransomware là một dạng phần mềm độc hại được thiết kế để mã hóa dữ liệu trên máy tính hoặc hệ thống mạng của nạn nhân, sau đó đòi tiền chuộc (thường bằng tiền điện tử như Bitcoin) để khôi phục quyền truy cập. Khi ransomware xâm nhập vào hệ thống, nó sẽ khóa các tệp tin quan trọng và hiển thị thông báo đòi tiền chuộc. Nếu nạn nhân không trả tiền trong thời gian quy định, dữ liệu có thể bị mất vĩnh viễn hoặc bị công khai.

Có các loại ransomware chính:

• Ransomware mã hóa (Encrypting Ransomware): Mã hóa dữ liệu và yêu cầu tiền chuộc để giải mã.

• Ransomware khóa màn hình (Locker Ransomware): Khóa toàn bộ hệ thống hoặc thiết bị, ngăn người dùng truy cập cho đến khi trả tiền chuộc.

ransomware khoá màn hình. Ảnh: Fpt 

• Ransomware dựa trên dữ liệu (Data-Kidnapping Ransomware)

  Loại ransomware này không mã hóa tập tin, mà chỉ đe dọa đánh cắp hoặc công bố các tệp tin quan trọng của nạn nhân trừ khi họ trả tiền chuộc. Ví dụ điển hình là Maze ransomware.

  Ransomware chống sao lưu (Backup-Deleting Ransomware)

  Loại ransomware này xâm nhập vào hệ thống và xóa hoặc mã hóa các bản sao lưu dự phòng của nạn nhân. Từ đó làm cho việc khôi phục dữ liệu trở nên khó khăn. Ví dụ điển hình là notpetya.

Tại sao ransomware trở nên phổ biến?

 Cơ chế hoạt động của ransomware.

Ransomware không phải là khái niệm mới, nhưng trong những năm gần đây, nó đã trở thành một trong những mối đe dọa an ninh mạng hàng đầu. Dưới đây là những lý do chính giải thích sự gia tăng này:

1. Lợi nhuận khổng lồ cho tội phạm mạng

Ransomware là một "mô hình kinh doanh" hấp dẫn với chi phí thấp nhưng mang lại lợi nhuận lớn. Theo Cybersecurity Ventures, thiệt hại do ransomware gây ra trên toàn cầu dự kiến vượt quá 20 tỷ USD vào năm 2025.

2. Sự phát triển của tiền điện tử

Tiền điện tử như Bitcoin giúp tội phạm mạng nhận tiền chuộc một cách ẩn danh và khó bị truy vết, làm cho ransomware trở thành công cụ tấn công lý tưởng.

3. Các cuộc tấn công nhắm vào mục tiêu lớn

Gần đây, tội phạm mạng chuyển sang tấn công các tổ chức lớn như bệnh viện, trường học, và công ty đa quốc gia. Ví dụ, vụ tấn công vào Colonial Pipeline năm 2021 khiến công ty này phải trả 4,4 triệu USD tiền chuộc để khôi phục hệ thống.

4. Sự gia tăng của Ransomware-as-a-Service (RaaS)

RaaS cho phép các nhà phát triển ransomware "cho thuê" công cụ của họ, giúp ngay cả những kẻ không có kỹ thuật cao cũng có thể thực hiện tấn công. Điều này làm ransomware dễ tiếp cận hơn bao giờ hết.

5. Lỗ hổng bảo mật và sự thiếu chuẩn bị

Nhiều doanh nghiệp chưa đầu tư đủ vào bảo mật mạng hay đào tạo nhân viên, tạo cơ hội cho tội phạm khai thác. IBM cho biết 60% doanh nghiệp nhỏ bị tấn công ransomware phải đóng cửa trong vòng 6 tháng sau vì lẽ đó.

6. Tấn công chuỗi cung ứng

Các cuộc tấn công tinh vi nhắm vào nhà cung cấp phần mềm để lây nhiễm nhiều doanh nghiệp cùng lúc, như vụ Kaseya năm 2021, đã ảnh hưởng đến hàng trăm công ty.

Làm thế nào để bảo vệ doanh nghiệp khỏi ransomware?

Để đối phó với ransomware, doanh nghiệp cần:

• Sao lưu dữ liệu định kỳ và lưu trữ an toàn.

• Cập nhật phần mềm để vá các lỗ hổng bảo mật.

• Đào tạo nhân viên nhận biết email lừa đảo.

• Sử dụng phần mềm diệt virus và tường lửa.

• Áp dụng xác thực đa yếu tố (MFA) để bảo vệ tài khoản.

Kết luận

Ransomware không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là thách thức kinh doanh nghiêm trọng. Với sự phát triển của công nghệ và chiến thuật tấn công ngày càng tinh vi, việc đầu tư vào bảo mật là điều không thể xem nhẹ. Chuyên trang Thế hệ mới sẽ tiếp tục mang đến những thông tin mới nhất để giúp bạn luôn dẫn đầu trong thế giới số.